اسکولیوز انحنای غیرطبیعی ستون فقرات است. اگر ستون فقرات شخصی از یک طرف به طرف دیگر خمیده شود و به شکل "S" یا "C"، دیده شود ممکن است این شخص دچار اسکولیوز باشد.
اسکولیوز انحنای غیرطبیعی ستون فقرات است. اگر ستون فقرات شخصی از یک طرف به طرف دیگر خمیده شود و به شکل "S" یا "C"، دیده شود ممکن است این شخص دچار اسکولیوز باشد. دفورمیتی ستون فقرات یا اسکولیوز به انحنای کناری یا یک طرفه شدن ستون فقرات بیشتر از ۱۰ درجه گفته می شود. در فرد مبتلا به اسکولیوز، انحنای ستون فقرات آنها به پهلو است.
علت بروز اسکولیوز چیست؟
طبق آمار انجمن جراحان مغز و اعصاب آمریكا (AANS)، حدود 80 درصد موارد اسكولیوز هیچ دلیل قانع کننده ای ندارند یعنی ایدیوپاتیک اسکولیوزهستند. به گزارش AANS، پزشکان علت تقریبی 20 درصد موارد اسکولیوز را تشخیص داده اند که می تواند به دو دلیل زیر باشد
- مادرزادی( که در آن ناهنجاری های ستون فقرات در بدو تولد آشکار است).
- عصبی ( وقتی ناهنجاری های عصبی روی عضلات ستون فقرات تأثیر می گذارد).
ایدیوپاتیک اسکولیوز ممکن است در هر سنی اتفاق بیفتد ولی غالبا" در اول بلوغ ظاهر می شود، این بیماری اغلب در هفت سال اول زندگی کودک تشخیص داده می شود. اما شایع ترین علت بروز دفورمیتی ستون فقرات می تواند به دلایل زیر باشد
- نقایص هنگام تولد
- ناهنجاری های عصبی
- شرایط ژنتیکی
- بیماری های عضلانی مانند دیستروفی های عضلانی
- عفونت و یا شکستگی مهره ها
انواع اسکولیوز
دفورمیتی ستون فقرات می تواند به صورت فونکسیونل و یا ساختمانی باشد انحنا های فونکسیونل ممکن است وضعیتی باشد مثلاً اگر شخصی با یک زانوی خمیده و لگن متمایل به پایین نا متقارن بایستد،ستون فقرات دچار انحنا خواهد شد، اما این انحنا موقتی بوده و به محض اینکه زانویش را صاف و لگن را موازی زمین نگهدارد این انحنا نیز از بین می رود. انحنا های ساختمانی در اشخاص مبتلا به اسکولیوز با یک سفتی وخشکی همراه است، به همین خاطر با تغییر وضعیت بدن این انحنا نیز از بین نمی رود. بنابراین انحنای ساختمانی اهمیت خیلی بیشتری از انحنای فونکسیونل دارند.
آشنایی با علایم اسکولیوز
- یکی از شانه ها ممکن است بالاتر از شانه ی دیگر باشد.
- یکی از کتف ها ممکن است بالاتر و یا خیلی برجسته تر از کتف مقابل باشد.
- چنانچه دست ها به حالت عادی به طرفین آویزان باشند، ممکن است فاصله بین بازوها و بدن در یک طرف بیشتر باشد.
- در صورت خم شدن بیمار رو به جلو یک طرف پشت ممکن است بالا تر قرار بگیرد.
گزینه های درمانی برای اسکولیوز چیست؟
درمان دفورمیتی ستون فقرات به عوامل متعددی بستگی دارد، که درجه انحنای ستون فقرات یکی از مهمترین آنهاست. پزشک برای شروع درمان لازم است سن، نوع اسکولیوز، مقدار و نوع انحنا را مد نظر قرار دهد. بهتر است نسبت به درمان انحنا های اسکولیوز قبل ازاینکه پیشرفته شوند ودرمانشان مشکل شود، اقدام نمود. گزینه ی درمانی اصلی اغلب جراحی است.
درمان با بریس
درمان با بریس اغلب برای اسکولیوز پیشرونده و کیفوز در بیمارانی که هنوز به بلوغ استخوانی نرسیده اند و دارای انحنای مختصر تا متوسط هستند توصیه می شود زیرا می تواند مانع از افزایش انحنای بیشتر شود. انواع زیادی بریس وجود دارد، طراحی آنها به گونه ای است که از پیشرفت انحنا در بیماران درحال رشد جلوگیری نمایند. اورتوز به عنوان پایه نگهدارنده برای ستون فقرات، از افزایش انحنا در دوره رشد فعال استخوانی پیشگیری می کند. بریس ها ستون فقرات را راست نمی کنند وهمیشه نمی توانند از پیشرفت خمیدگی جلو گیری نمایند. ولی پوشیدن بریس برای مهار پیشرفت خمیدگی در بخش قابل توجهی ازبیماران که به بلوغ استخوانی نرسیده اند و مواردی که زود تشخیص داده می شود موثر است. برای تاثیرگذاری بیشتر بریس لازم است قالب تن بیمار باشد.
دو نوع بریس وجود دارد
زیر بغل (ساخته شده از پلاستیک و متناسب با بدن، این مورد برای درمان منحنی های پایین ستون فقرات استفاده می شود و در قسمت تحتانی بدن قرار می گیرد).
میلواکی (این بریس از گردن شروع می شود و به جز پاها و بازوها، تمام تنه را می پوشاند).
عمل جراحي اسکولیوز
جراحی معمولاً برای افرادی که انحنای ستون فقرات آنها بیش از 40 درجه باشد و دفورمیتی ستون فقرات بیمار در حال پیشرفت باشد، توصیه می شود. جراحی از پیشرفت کجی جلوگیری می کند. شایعترین جراحی روش فیوژن از پشت با گذاشتن میله ی جراحی و پیوند استخوانی است.
فیوژن ستون فقرات جراحی استاندارد اسکولیوز است. در این روش ، پزشک با استفاده از پیوند استخوان، میله و پیچ، مهره های شما را به هم متصل می کند. پیوند استخوان از استخوان یا ماده ای مانند آن تشکیل شده است. میله ها ستون فقرات شما را در حالت مستقیمی قرار می دهند و پیچ ها آنها را در جای خود نگه می دارد. سرانجام، پیوند استخوان و مهره ها درون یک استخوان واحد انجام می گیرد.